COVID-19 diagnostiek en researchlabs
26-3-2020Wij begrijpen dat er personen en instanties zijn die staan te springen om de medisch microbiologische labs te ondersteunen bij de COVID-19-diagnostiek. Het is echter niet zo eenvoudig. We moeten garant kunnen staan voor de kwaliteit van onze diagnostiek. We kunnen het ons nu niet veroorloven om te tornen aan de kwaliteit van de patiëntenzorg, en patiënt-en personeelsveiligheid. Hieronder leggen we dit uit.
Moleculaire diagnostiek (het aantonen van het RNA van het Coronavirus in dit geval) gebeurt op dit moment in medisch microbiologische laboratoria. Daarbij wordt weliswaar apparatuur gebruikt die ook op andere apparaten en pipetteerrobots kan worden uitgevoerd, maar het is niet voor niets dat Nederland zo'n goede reputatie heeft op het gebied van microbiologische moleculaire diagnostiek.
De technieken die we gebruiken zijn zeer gevoelig en om die reden moeten we altijd uitkijken dat er geen vervuiling ("contaminatie") met eerder geamplificeerd RNA plaatsvindt bij monsters waar geen RNA in zit (dus de negatieve monsters). Dit zou een fout-positief resultaat tot gevolg hebben - dus dan zouden we ten onrechte iemand diagnosticeren met COVID, met alle gevolgen van dien.
Daarnaast gaat het niet alleen om het uitvoeren van de test. Onze professionals kijken ook naar het resultaat (negatief of positief) in het licht van het type materiaal dat is afgenomen en een klinisch beeld. Bijvoorbeeld als wij horen dat iemand opgenomen wordt met een longontsteking en we vinden geen ander virus of bacterie, dan zullen we bij een negatieve test concluderen dat COVID nog niet is uitgesloten, maar dat we een nieuw en beter patentmateriaal willen om nogmaals te testen.
Bovendien hebben wij een reeks aan richtlijnen voor moleculaire diagnostiek (bijv. de diverse stappen in het proces moeten in drie opeenvolgende ruimtes worden uitgevoerd en personen uit de laatste "vieze" ruimte mogen dezelfde dag niet meer terug naar de eerste en tweede ruimte) en Standard operating procedures die de kwaliteit van de uitvoering en interpretatie moeten borgen. De laboratoria die dit uitvoeren zijn om die reden ook geaccrediteerd om dit uit te voeren door de Raad voor Accreditatie. Vergelijkbare kwaliteitsstandaarden gelden ook voor de serologie.
Daarnaast wordt er gewerkt met luchtwegmateriaal dat potentiaal infectieus is omdat het soms grote hoeveelheden Coronavirus bevat. Om die reden behandelen wij de materialen onder speciale bio-safety omstandigheden (ML-2 niveau).
En last-but-not-least is de ontvangst, registratie in een IT-systeem, en de rapportage een kritisch onderdeel van de diagnostiek-keten. Juiste identificatie is van essentieel belang om het juiste resultaat bij de juiste patiënt te krijgen binnen een redelijke tijd. Hiervoor is alles ingericht bij de medisch microbiologisch laboratoria en dat is niet zomaar over te hevelen naar een onderzoekslaboratorium.
Er zijn allerlei trajecten uitgezet om de testcapaciteit op te hogen in de medisch microbiologische laboratoria.