Aanhoudende stijging gonorroe (van LCI soa-team)

26-4-2024

Sinds halverwege 2022 is er een stijgende incidentie van N. gonorrhoeae-infecties. Vooral de stijging bij hoogopgeleide heteroseksuele jongeren onder de 25 jaar met een Nederlandse afkomst valt op (Signaleringsoverleg signaal 3825). Ook Europees is een stijging te zien (Nerlander, Eurosurveillance, signaal 3993).

 

Adviezen

Testen

Het RIVM adviseert om vrouwen en heteromannen laagdrempelig te testen op gonorroe. Ook mensen zonder klachten of hoog-risicogedrag. Gonorroe wordt gemakkelijk genito-oraal en genito-vaginaal overgedragen. Gonorroe verloopt bij vrouwen vaak zonder klachten. Bij orale blootstelling raadt het RIVM aan om een aanvullende pharyngeale swab af te nemen.

 

Behandelen

De eerste keus behandeling is eenmalig intramusculair ceftriaxon 500 mg. Als de dosering van 500 mg niet leverbaar is, wordt geadviseerd 1000 mg eenmalig toe te dienen. Zie voor andere aanbevelingen en alternatieven voor behandeling, ook bij resistente gonorroe, de NHG standaard, SOA MDR en LCI-richtlijn Gonorroe.

 

Informeren partners

Het informeren van partners is van cruciaal belang. Het RIVM roept alle zorgverleners op hier extra aandacht aan te besteden. Via partnerwaarschuwing.nl is het mogelijk om partners anoniem te informeren. Hiervoor heeft de cliënt een code nodig die aangemaakt wordt door de zorgverlener na een laboratoriumbevestigde diagnose. Om een code te kunnen genereren voor een cliënt kan de professional alvast een account aanmaken. Voor partnerwaarschuwing kan ook naar een Centrum Seksuele Gezondheid van de GGD worden verwezen.

 

Melden resistentie ceftriaxon

Gonokokken zijn in staat resistentie te ontwikkelen tegen alle antibiotica die gebruikt worden voor behandeling (Unemo 2019, CDC 2023). Multiresistente gonokokken komen wereldwijd voor (WHO 2023). Tot nu toe zijn er in de Nederlandse gonokokkensurveillance (GRAS – Gonokokken Resistentie tegen Antibiotica Surveillance) nog geen voor ceftriaxon ongevoelige stammen aangetoond. Maar het is heel goed mogelijk. Zo zijn in het VK in het afgelopen jaar tien infecties met ceftriaxonresistente gonokokken vastgesteld (Day 2022). 

Neem bij aanhoudende klachten na een behandeling met ceftriaxon een kweek op N. gonorrhoeae af. Hiermee kan het resistentiepatroon bepaald worden. En op basis van de kweek kan de cliënt behandeld worden, in aanvulling op adviezen uit de SOA MDR.

Meld een kweek met ceftriaxonresistente N. gonorrhoeae met spoed bij het referentielaboratorium (Streeklaboratorium GGD Amsterdam), via 020-5555275.

 

Ziektebeloop en complicaties

Gonorroe verloopt bij vrouwen vaak asymptomatisch. Wel kan en infectie leiden tot Pelvic Inflammatory Disease (PID) en op langere termijn tot bijvoorbeeld verminderde vruchtbaarheid. Mannen krijgen regelmatig een plasbuisontsteking (urethritis). De klachten (branderig gevoel, pijn bij plassen, pussende afscheiding) ontstaan meestal binnen enkele dagen na besmetting. Anorectale en faryngeale infecties verlopen vaak asymptomatisch (Unemo 2019). Door (auto)inoculatie kan ook een conjunctivitis ontstaan. Dit kan leiden tot een keratitis waarbij een corneaperforatie kan ontstaan, dit laatste viel in de huidige verheffing ook op (Signaleringsoverleg signaal 3900).

 

Aandacht voor seksuele voorlichting en condoomgebruik

Het afgelopen jaar heeft het RIVM samen met GGD’en een condoomactie georganiseerd om bij te dragen aan bewustwording over soa en condoomgebruik. Daarbij  zijn condooms uitgedeeld bij evenementen die bezocht werden door deze jonge doelgroep. Ook pleiten het RIVM en Soa aids NL voor structurele seksuele voorlichting en preventie van soa’s.

 

Terug naar overzicht