Geachte lezer,

Automatisering en digitalisering zijn, samen met moleculaire diagnostiek, de belangrijkste aanjagers van de transformatie die de medische microbiologie de afgelopen 30 jaar heeft ondergaan. Als gevolg van deze transformatie is allereerst het diagnostische proces verbeterd en versneld. Daarnaast worden consulten nu digitaal vastgelegd en speelt ICT ook een steeds grotere rol in de infectiepreventie en surveillance, met voeding van landelijke databases in het RIVM via gestandaardiseerde koppelingen met verwekkers en gevoeligheidsgegevens. De verregaande digitalisering van deze opeenvolgende schakels biedt onze discipline nieuwe mogelijkheden voor bewaking en optimalisering van de infectieziektenzorgketen.

In dit themanummer ICT in de medische microbiologie vindt u een aantal artikelen bijeengebracht die inzicht geven in de mogelijkheden die ICT biedt voor ons vakgebied en onze beroepsuitoefening en de voorwaarden waaraan moet worden voldaan om optimaal van de meerwaarde van ICT te kunnen profiteren. Allereerst geven Steven Thijsen en Roel Streefkerk een overzicht van de geschiedenis van de standaardisatie in de Nederlands microbiologie, en wat er inmiddels door stug volhouden is bereikt. Zij laten zien dat we trots mogen zijn op wat we als klein specialisme op dit gebied voor elkaar hebben gekregen, maar ook welke uitdagingen nog voor ons liggen. Maaike van Mourik en haar medeauteurs schetsen welke mogelijkheden automatisering biedt voor de verbetering van surveillance van zorginfecties, en aan welke voorwaarden moet worden voldaan om deze mogelijkheden te realiseren. Wendy Bril en coauteurs laten zien hoe door digitalisering kan worden voorzien in de informatiebehoefte van de deskundige infectiepreventie (DI), en hoe optimale informatievoorziening en procesondersteuning de output en de pro-activiteit van de DI kan verbeteren. Matthijs Berends en collega’s geven een mooi overzicht van de zeer diverse activiteiten van een nieuwe loot aan onze professionele branche: de data-expert. Met concrete voorbeelden laten zij zien welke mogelijkheden digitalisering biedt voor data-analyse binnen ons vakgebied, welke expertise daarvoor noodzakelijk is, en hoe deze data-analyse ons helpt om toegevoegde waarde voor de gezondheidzorg te realiseren. Deze reeks van artikelen wordt voorafgegaan door een inleiding waarin deze ontwikkelingen in perspectief worden geplaatst, en nader wordt ingegaan op de mogelijkheden en uitdagingen voor ons vakgebied als gevolg van de digitale revolutie. Het thematisch blok wordt afgerond met de samenvatting van het proefschrift van Roel Streefkerk: Een elektronisch ondersteund bewakingssysteem voor zorginfecties.

Deze reeks van thematische artikelen worden gevolgd door een aantal stukken over uiteenlopende onderwerpen. Het verslag van het jaarlijkse NVAMM-symposium wordt gevolgd door een technisch stuk over de screening op carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit het PAMM-Eindhoven. Een bijdrage vanuit het RIVM biedt informatie over de toxinebepaling van corynebacteriën. Ten slotte doet Saskia Kuipers verslag van een ESCMID-cursus.

Matthijs Tersmette, gastredacteur
Jan Kaan, mede namens Esther Heikens en Bert Mulder